عوامل تیرگی دندانها را میتوان به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم نمود. عوامل داخلی آن دسته از مسائلی هستند که باعث تیره شدن دندانها از داخل دندان میشوند. عوامل خارجی از سطح بیرونی دندان بر آن اثر میکند.
عوامل داخلی که در تغییر دندان موثرند
-
داروها: مصرف برخی داروها در دوران جنینی، نوزادی و کودکی که دندانها در حال تشکیل هستند باعث تغییر رنگ دندانها میشود.
-
فلوراید: فلوراید عنصری است که وجود آن برای محکم شدن دندان و مقاومت آن در مقابل پوسیدگی لازم است ولی مقدار زیاد آن باعث تغییر رنگ زرد تا قهوهای دندانها همراه با لکههای سفید و قهوهای بر روی آنها میشود.
-
درمان روت کانال دندانها: بسیاری از دندانها پس از درمان روت کانال با گذشت زمان دچار تغییر رنگ میشوند. علل زیادی برای این گونه تغییر رنگ وجود دارد که از آن جمله میتوان به خونریزی از پالپ دندان در موقع درمان روت کانال، باقی ماندن بقایای پالپ در تاج دندان، اثر مواد پرکننده کانال و… اشاره کرد.
-
ضربه به دندانها: در خیلی از موارد باعث تغییر رنگ دندان میشود. خونریزی پالپ در هنگام ضربه خوردن و نفوذ آن به توبولهای عاجی عامل تغییر رنگ در این موارد است.
-
عفونت دندانها: دندانهای عفونی شیری و دائمی اگر به موقع درمان نشوند دچار تغییر رنگ میشوند.
-
بیماریهای مادرزادی، ارثی و اکتسابی: در این دسته از عوامل، بیماری هائی نظیر برخی بیماریهای خونی، پوستی یا بیماریهای مادرزادی نقص مینا و عاج قرار میگیرند.
عوامل خارجی که در تغییر رنگ دندان مؤثرند .
-
رنگیزههای غذاها: مواد غذائی رنگی در طولانی مدت باعث تیرگی دندان میشوند. از این جمله میتوان به غذاهای حاوی رب گوجه زعفران آب مرکبات و… اشاره کرد.
-
چای: مصرف بیش از اندازه چای به خصوص اگر پررنگ باشد باعث تیرگی دندان میشود.
-
قهوه: این نوشیدنی هم مثل چای اگر بیرویه مصرف شود باعث تغییر رنگ دندان میگردد.
-
دود سیگار: یکی از بدترین انواع عوامل تغییر رنگ دندانها است.
-
دهان شویهها: دهان شویه در دندانپزشکی استفاده درمانی دارد و دندانپزشکان ممکن است در موارد مختلفی آن را تجویز نمایند ولی مصرف خودسرانه و بیرویه آن مثل هر داروی دیگری مضر است. استفاده مداوم از دهان شویهها علاوه بر برهم زدن فلور میکروبی دهان باعث تیرگی دندانها میشود.